Nowoczesność w analizie mleka i produktów mleczarskich
Home » Wino i piwo » Pomiar pH oraz kwasowości wina

Pomiar pH oraz kwasowości wina

13.09.2021r.

Oferowany przez nas miernik Vinmetrica SC-300 pozwala na szybki oraz dokładny pomiar wolnego i całkowitego SO2, pH oraz kwasowości ogólnej zarówno w winie białym, jak i czerwonym. Urządzenie znalazło już zastosowanie w kilkudziesięciu winnicach oraz kilku laboratoriach referencyjnych na terenie całej Polski.

Model SC-300 daje możliwość wykonania badania zawartości siarczynów w winie z dokładnością do +/- 2 ppm w próbce 25 ml – procedurę opisywaliśmy już wcześniej. Poniżej zaś prezentujemy metodę badania dla stężenia pH (dokładność lepsza niż 0.02) oraz kwasowości wina z dokładnością +/- 0.2 g/l kwasu winowego. 

Pomiar pH wina czerwonego i białego

  1. Upewnij się podłączona jest elektroda pH. Jeżeli to konieczne dokonaj kalibracji opisanej powyżej. Wybierz tryb pH przy pomocy klawisza MODE
  2. Przepłucz elektrodę pH wodą dejonizowaną DI. Delikatnie strząśnij lub usuń wode zalegającą na elektrodzie.
  3. Umieść elektrodę w próbce do zbadania. Rób to delikatnie, staraj się nie uderzyć elektrodą o jakąkolwiek powierzchnię.
  4. Pozwól wynikowi pH na ustabilizowanie. Zazwyczaj to trwa około 10 – 15 sekund. Odczytaj wartość pH na wyświetlaczu.

Pomiar kwasowości w winie

  1. Przygotowanie próbki: Gdy pracujesz na próbce moszczu, zalecamy homogenizację próbki w blenderze. Pobierz 100 ml lub więcej moszczu i zblenduj na wysokich obrotach przez 30 sekund. Pozwól częściom stałym opaść na dno (około 2 minuty) i przesącz zblendowany moszcz przez gazę lub drobne sitko.

    Jeżeli próbka zawiera dużo CO2, jak na przykład wina musujące lub młodo fermentujący moszcz, próbka wymaga odgazowania poprzez wytrząsanie, odpowietrzanie w małym słoiczku lub butelce na próbkę do momentu odgazowania.
  2. Napełnij strzykawkę TA Titrantem (0.133N NaOH). Pozbądź się pęcherzyków powietrza i ustaw tłok strzykawki w pozycji do odczytu, zalecany poziom 5.0 ml.

Uwaga: Poziom 5.0 ml pozwala na oznaczenie około 10 g/l TA w standardowej 5 ml próbce wina.

Jeśli używasz biurety, możesz użyć strzykawki do dozowania titranta TA w górnej części biurety. Upewnij się, że blokada biurety znajduje się w pozycji zamkniętej (czerwona rączka jest pozioma). Podczas napełniania biurety upewnij się, że titrant TA całkowicie wypełnił dolną część biurety wraz z końcówką. Czasami pęcherzyki mogą być uwięzione w końcówce biurety, ale zwykle mogą zostać usunięte przez otwarcie i zamknięcie klapy, podczas gdy biureta znajduje się nad pojemnikiem na odpady. Jeśli na zewnątrz biurety rozleje się titrant TA, należy oczyścić go ręcznikiem papierowym lub suchym szmatką. Jeśli rozlany titrant nie jest czyszczony z zewnątrz biurety, można wprowadzić do próbki wina rozlane kropelki titrantu, co prowadzi do niedokładnego odczytania. Pamiętaj, aby zapisać początkową pojemność biurety lub strzykawki.

Uwaga: TA Titrant jest żrący i może powodować uszkodzenie odzieży, skóry i oczu. W trakcie tej procedury
zaleca się stosowanie okularów ochronnych i rękawiczek lateksowych lub nitrylowych. Jeśli
jakiekolwiek roztwory dostaną się do skóry lub oczu, przepłukać dużą ilością wody.

  1. Umieścić 5,0 ml wina lub moszczu w naczyniu do miareczkowania (100 ml zlewki polipropylenowej). Zaleca
    się stosowanie pipety 5 ml znajdującej się w zestawie: pobrać próbkę do oznaczenia 0 ml, a następnie
    dozować próbkę do naczynia do miareczkowania, pozostawiając końcówkę pipety w boku naczynia, podczas
    gdy próbka spłynie. W celu uzyskania najlepszej dokładności, nie wydmuchuj płynu, który pozostaje w
    końcówce. Dodać około 15 ml wody dejonizowanej (wody destylowanej).
  2. Włącz urządzenie i podłącz elektrodę pH. Jeżeli to konieczne, wykonaj kalibrację jak opisano powyżej.
    Wybierz tryb TA za pomocą przycisku MODE.
  3. (Opcjonalnie) Jeśli używasz mieszadła magnetycznego, umieść je w zlewce, a następnie umieść zlewkę na
    górze mieszadła magnetycznego i włącz je. Upewnij się, że pręt mieszający nie uderzy elektrody. (zdjęcie 2)
  4. Natychmiast przepłukać elektrodę wodą destylowaną. Wstawić elektrodę do zlewki, tak aby końcówka była w
    pełni zanurzona (wycięcia na końcówce elektrody).
  5. Jeśli mieszasz ręcznie, zacznij od razu. Użyj umiarkowanego ruchu wirowego. Jeśli elektroda nie jest trzymana
    na statywie, przytrzymaj ją jedną ręką na boku naczynia i chwytaj zlewkę pozostałymi palcami, tak aby
    obydwie poruszały się wirując (patrz zdjęcie 1).
  6. Sprawdzić, czy pH jest mniejsze niż 7 i świeci się zielona dioda („PROCEED”) (zdjęcie 3). Jeśli wartość pH jest większa i/lub czerwona dioda („STOP”) zaświeci się oraz pojawi się sygnał dźwiękowy. Oznacza to, że próbka ma mniej niż 0.1 g/l TA i nie ma potrzeby kontynuowania.

    Vinmetrica - pomiar kwasowości wina

  7. Miareczkuj próbki przez dodanie TA Titranta ze strzykawki lub biurety, pamiętając o zanotowaniu początkowego znaku objętości na strzykawce lub biurecie. Podczas miareczkowania pH stopniowo wzrasta od wartości wyjściowej (zwykle poniżej 4). Podczas zbliżania się do pH 7, należy powoli dodawać kolejne krople titranta, aby nie przekroczyć punktu końcowego. Pamiętaj, aby dokładnie wymieszać po każdym kolejnym dodaniu titranta. Zanotuj punkt końcowy jako pierwszy dodatek TA Titrant, który powoduje, że pH utrzymuje się powyżej punktu końcowego TA (8.2 lub 7.0, w zależności od konfiguracji, patrz Dodatek A-Tryb testowy) dłużej niż 15 sekund. Czerwona dioda „STOP” i sygnał dźwiękowy zapewnią dodatkowe wskazanie punktu końcowego (zdjęcie 4). Przeczytaj objętość punktu końcowego strzykawki lub biurety. Aby wyciszyć sygnał dźwiękowy po zakończeniu, wybierz tryb pH lub wyłącz instrument.
  8. Oblicz TA:
    Kwasowość ogólna w winie - pomiargdzie V = mL titranta potrzebne do uzyskania punktu końcowego; 0.133 = stężenie Titranta, S = wielkość mL próbki. Gdy użyłeś 5 ml próbki jak zalecano i titrant ma stężeniu 0.133 N wówczas kalkulacja jest prosta:

    TA = 2 * V (i.e. 2 razy V)

Uwaga: Aby wyrazić wartość w % kwasu jabłkowego, podziel przez 10; np.: jeżeli TA wynosi 7.1 g/l, jest to równoznaczne z 0.71 % kwasu jabłkowego.

Zakańczanie pracy

  1. Wyłącz instrument.
  2. Wypłucz elektrodę pH i przechowuj ją w roztworze przeznaczonym do sond pH (zawarty w zestawie).
  3. Przechowuj reagenty szczelnie zamknięte z dala od słońca oraz innych źródeł ciepła.
  4. Z odpadami postępuj zgodnie z lokalnymi rozporządzeniami. Roztwory kwasów mogą być neutralizowane poprzez powolne dodawanie sody oczyszczonej.

Podsumowanie

Vinmetrica SC-300 to doskonały przyrząd nadający się do wykorzystania zarówno w dużym laboratorium, jak i bezpośrednio w winnicy. Prosta metoda badawcza sprawia, że stanowi on dobrą alternatywę dla zwykłych phmetrów.